چاه های تلا قشم

چاه‌ های تلا لافت یا چاه های تلا آب که در بخش مرکزی قشم قرار گرفته است و از نقاط دیدنی و گردشگری استان هرمزگان در جنوب ایران محسوب می شود که در اصل چاه های لافت که به ” چاه های طلا ” نیز معروف هستند، در پشت قلعه لافت و در داخل گودال مجاور قلعه جای خوش کرده و اینکه بر اساس تعداد روزهای سال کبیسه حلقه هایی در این منطقه وجود دارد که در گذشته به منظور جمع آوری آب باران حفر شده اند. جالب است بدانید که برخی از محققان قدمت آنها را به دوران هخامنشی نسبت داده اند و نیز چاه‌ های تلا لافت قشم کنده شده در بندر زیبای لافت که در سنگ سیست کوه و در مکانى گود حفر شدند و به مثابه ” آرتزین ” عمل می کنند. در بعضى از منابع نوشته شده که آب چاه از باران و سرریز تل و صخره بالادست آن تامین میشده به همین علت نام این چاه ها را ” تل آب ” نامیدند و به مرور به ” تلا ” تغییر اسم پیدا کرد. همچنین در جایی دیگر این گونه بیان شده که به دلیل کمبود آب در مناطق خشک، از آب به عنوان طلا یاد میکردند و به همین دلیل به این نام معروف شده است.

معرفی چاه های تلا قشم

اگر با تور قشم راهی بندر لافت شدید، حلقه ‌های چاه آب متعددی به چشمتان می ‌خورد که اهالی قشم این چاه‌ های آب را به نام چاه ‌های طلا (چاه های لافت) نام می برند. این چاه‌ ها در بخش مرکزی شهرستان قشم می باشد و از نقاط دیدنی و به یادماندنی سفر به استان هرمزگان به حساب می آید که دیدنشان برای بازدید کنندگان به راستی تماشایی و جذاب است. در ادامه بدانید که چاه های لافت در پشت قلعه لافت و در داخل گودال مجاور قلعه لافت قرار گرفتند و از نظر تعداد به 366 حلقه می ‌رسند که در بالا هم اشاره کردیم که بر اساس تعداد روزهای سال کبیسه برای جمع آوری آب باران در جزیره قشم حفاری شده اند. برخی از محققان و باستان‌ شناسان قدمت این چاه ‌ها را مربوط به دوران هخامنشی میدانند و این جاذبه دیدنی در روستای لافت و در کنار دریای همیشه نیلگون خلیج فارس قرار دارد. شاید شما شما در بازدید از چاه های لافت بیش از 50 الى 60 حلقه از این چاه ها را ببینید که همگی آب داشته باشند و بقیه آنها که از گل و لاى انباشته شده اند، بایستى لایروبى بشوند. در کنار چاه ‌های لافت چندین درخت کهن و بسیار زیبا را خواهید دید که ساقه‌ هاى پیچ ‌در پیچ، گره خورده و قطور خود را درون سنگ های سخت منطقه فرو بر‌ده اند تا ریشه‌ خود را به آب چاه رسانده و مهمتر از آن‌ ها تغذیه کنند. با تمام این توصیفات باید بگوییم که اهالی مردم قشم، چاه ‌هاى آب و درختان این منطقه را بسیار مقدس می ‌شمارند و احترام زیادی را برایشان قائل هستند بطوری که در کنار این چاه‌ ها و زیر سایه‌ درختان قربانى می ‌کنند.

همچنین جالب است که بدانید بر شاخه‌ هاى کهن‌ ترین درختان به رسم دیرینه‌ شان پارچه‌ هاى سبز رنگی را دخیل می ‌بندند، چرا که مردم بومى قشم و بند لافت بر این اعتقادند که درخت ‌های سرسبز و کهن اطراف این چاه‌ ها حافظ و نگهبان آب چاه های لافت بوده و سرسبزى و سرحال بودن درختان حکایت از وجود آب شیرین این محل دارد. از دیگر عجایب چاه های لافت معماری بی نظیر آن است که به شکلی طراحی شده که تل بالای این چاه ‌ها از جنس مرجانی باشد تا آب را به داخل گودال‌ های این چاه‌ ها هدایت کند و جالبه بدونید که کف چاه را از جنس گچی ساختند تا مدت‌ زمان طولانی بتواند آب را خنک و سالم نگه دارد. ‌آب زلال و خوش گواری که در سفره‌ های زیرزمینى و در سنگ شیست چاه های لافت در جریان است، در گودى ‌های این چاه به 10 متر و در بلندى‌ هاى آن که سطح ایستایی آب بالاست، در عمق بیشتری قرار گرفته است. ضمنا اهالی و بومیان قشم از گذشته تا به امروز بر این اعتقادند که تعداد چاه ها 366 حلقه است که هر چاه به مصرف یک روز در طى سال میرسید و امروزه تنها نزدیک به 70 حلقه از چاه‌ های لافت باقیمانده که در سفر به قشم این امکان را دارید که از این چاه‌های شگفت‌ انگیز و جذاب دیدن کنید. این اثر تاریخی در سال 1377 با شماره 2195 به ثبت فهرست آثار ملی ایران رسیده است. در آخر لازمه بدونید که اگر در فصل پر بارش سال به دیدن چاه های لافت قشم بروید، در کنار آن، دریاچه و آب انبار اصلی روستای لافت را خواهید دید که بر اثر بارش باران، پر از آب شده اند و بساط تفریح و سرگرمی ساکنان و بازدید کنندگان تور قشم را برای آب بازی مهیا می سازد تا لحظات به یادماندنی و دوست داشتنی را در این روز بارانی بگذرانند.

تاریخچه چاه های تلا

محلی های ساکن جزیره در زمان های بسیار دور این چاه ها رو حفر کردند که شنیده ها حاکی از اینه تعداد این چاه ها که در سطح روستا پراکنده شده اند، دقیقا برابر 365 چاه هست. همچنین اینگونه میگویند که اولین دلیل حفر این چاه ها در دل سنگ ( اره سنگ، چاه ها از جنس سنگ بوده اند ) آن هم با عمق 3 متر به بالا، نبود آب شیرین در روستای محل زندگی ساکنین این منطقه بوده و دلیل اصلی و جالبی که وجود داشت هم استفاده از این تعداد حلقه چاه به عنوان تقویم بوده است. داستان قدیمی استفاده از این چاه ها هم اینگونه است که در مواقع بارش این چاه ها پر از آب شیرین می شدند و بعد از پر شدن، درب اون ها را محکم می بستند. هر روز صبح درب یکی از آنها را باز می کنند و آب اون روز روستا رو از همان چاه تامین می شده است. و همچنین وقتی که به اولین چاهی که دربش باز شده بود برمیخوردند، می فهمیدند که سال نو شده و به جشن و پایکوبی می پرداختند جالب است نه؟ داستان بسیار سرگرم کننده و جذابی دارد که هم نشان دهنده فکر افراد آن زمان، هم قدرت و هم آینده نگری آنها بوده است. دلیل اصلی اینکه مردم این چاه ها را حفر کردند این بوده تا مشکل بی آبی رو حل نمایند، قدرت کندن سنگ ها و آینده نگری هم به دلیل استفاده چند منظوره از این چاه ها بوده. در آن روزها افراد با نگاه کردن به داخل چاه ها آبی شفاف و زلال را می دیدند که خیلی هم خنک و خوشگوار بوده است. این چاه ها ارزش دیدن را قطعا دارند؛ پس حتما اگر روزی به جزیره قشم سفر کردید حتما به این چاه ها سری بزنید.

در ادامه چاه های طلا در لافت برای مردم این روستا بسیار ارزشمند و مقدس بوده، به صورتیکه نیت می کردند و در کنار آن ها قربانی هایی می دادند و در کنار درخت هایی که در اطراف چاه ها بودند نیز دخیل هایی می بستند. مهمه بدونید که هر کدام از چاه‌ ها در گویش محلی این منطقه به اسمی خوانده می‌ شوند مثلا: غرابو، لوینی و عاشوری و چاه ‌های تاریخی به اشکال متفاوت دایره ‌ای، مربع و بیضی هستند و برخی از افراد نحوه‌ ساخت آن را همانند چاه‌ های ساسانی می‌ دانند. قدمت چاه های طلا در لافت به دوره های تاریخی بعد از اسلام برمیگردد و این روستا در سال 1377 با شماره ثبت 2195 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جاذبه های اطراف چاه های تلا لافت

بعد از این که بازدیدتان از چاه های طلا در لافت تمام شد پیشنهاد می کنیم از روستای لافت قشم هم دیدن کنید، چراکه جاذبه های دیدنی و تاریخی متنوعی را در خود جای داده است که می توانید از آن ها دیدن کنید و سفری پراز خاطرات شیرین را برای خودتان رقم بزنید. از جمله جاذبه هایی که می توانید از آن ها دیدن کنید یک آب انبار بزرگ سنتی، مساجد، خانه های بومی با بادگیر های بزرگشان، درخت نیاز و باز مانده قلعه نادری درست در جوار چاه ها و… هستند. همچنین کلی درختان کهنه و قدیمی که در این منطقه به چشمتان میخورد با ساقه های پیچ در پیچ و گره خورده خودشان که درون سنگ ها رفته اند تا ریشه های خودشان را به آب برای تغذیه برسانند. جالبه که مردم بومى بر این اعتقادند که این درخت ‌ها حافظ و نگهبان آب چاه‌ ها هستند و زیبایی و سبز بودنشان نشان‌ دهنده وجود آب شیرین در محل است و نیز آب شیرین و زلال در سفره زیر زمینى و در سنگ شیست در جریان بوده که در گودى‌ ها تا 10 متر و در بلندى ‌هاى در عمق بیشترى به آب رسیده ‌اند.

در کل این موضوع را مدنظر داشته باشید که منطقه ای که چاه های طلا در لافت قرار گرفته اند در اصل تنها یک مکان تاریخی بشمار نمی رود، بلکه شما در آن این امکان را دارید که آثار باستانی مربوط به قرن 17 میلادی را مشاهده کنید و در بالای چاه های طلا دو اثر تاریخی از برج های دیده بانی باقی مانده اند که نشان دهنده قدمت بالای این روستا می باشد و اما بیش تر از تمامی جاذبه های تاریخی که در این روستا وجود دارد بادگیرهایی است بر روی خانه های روستای لافت قرار گرفته اند که وظیفه آن ها تهویه هوا در نقاط گرمسیر بوده و همچنان هم نقش بسیار اساسی و پر رنگی در خنک کردن خانه های روستای لافت ایفا می کردند و جدا از اینها کلی جاذبه های متنوع دیگر که در مقالات مرتبط به قشم می توانید با آنها آشنا شوید.